[ʻaʻano]He pūʻiwa ʻana i kahi hana, ʻo ka maʻamau no ka maikaʻi, akā i kekahi manawa no ka maikaʻi ʻole. LLK
Laʻana palapala:
I ke kū mai o ka papa ʻumikūmālua o ke kula a hīmeni mai me ka haʻaheo i kā lākou mele o ke kula, ilihia wale ka naʻau ke hoʻolohe aku. LLK
I ia wā i pane mai ai ua kaikamahine nei me ka heleleʻi ʻana iho o kona mau waimaka ma kona mau pāpālina, ʻoiai ua noho ihola ke ano ilihia aloha ma luna ona a pēlā nō hoʻi me kona mau hoa… Ka Moʻolelo o Hiʻiakaikapoliopele, ʻao.134
[ʻaʻano]He ʻano ʻē o ka naʻau ma ke ʻano ʻaʻohe ʻoluʻolu, lauwili nui ka noʻonoʻo, haʻalulu, a i ʻole huhū paha. Puke Wehewehe Hou
Laʻana palapala:
He aha ke kumu o kēia ulukū nui ʻana o ke koho pāloka i kēia mau lā? A he aha ka mea e noʻonoʻo ʻole nei ʻo nā kānaka ma mua o ke koho ʻana, a e lauwili nei i ʻō a i ʻaneʻi? Ka Hoku o ka Pakipika, 26 Dekemapa 1861
He lāhui kanaka ka poʻe Hawaiʻi i kaulana ko lākou aloha a hiʻilani hoʻi i nā aliʻi a lākou i aloha nui ai… He Moʻolelo Kaʻao no Kekūhaupiʻo, ʻao.215
No ka manaʻo ʻana o nā kānaka iā Lono he akua ia, hoʻomana nui lākou iā ia me ka hiʻilani aku. Moʻolelo Hawaiʻi, ʻao. 18
ʻO ke Kalanaaola, he hua ʻōlelo maikaʻi loa kēia i pili i kona ʻano iho, a no kona maikaʻi loa ua komo i loko o nā kūlana pule, a i loko o ke kūlana hiʻilani i ke akua, a i nā aliʻi. Ke Aupuni Moʻī, 112:4
Inā maopopo i ko Hawaiʻi nei nā kumu nui i ka ʻimi waiwai hoʻonui loa, a laila e pono ke hōʻikaika aku i ʻole ʻo ia e hoka i ka hoka ʻana o ka poʻe hana kāpekepeke. Ka Hae Hawaii, 30 ʻApelila 1856
A launa aʻela lākou nei ʻekolu, ʻelua wāhine, hoʻokahi kāne, ʻo ʻAukelenuiaʻīkū a pau kā lākou mau ʻōlelo hōʻināʻinau, hāʻule ihola lākou, kōnane. He Moʻolelo Kaʻao no ʻAukelenuiaikū, 6:57
He ʻoiaʻiʻo ma nā kūkaʻi ʻōlelo ʻana a lāua, ua hoʻomaopopo koke ihola nō ʻo ia he wahine ʻōpio kēlā i hoʻonaʻauao kiʻekiʻe loa ʻia. Ma hope o nā hōʻināʻinau ʻana a me nā hulahula ʻana, ua lilo ihola ʻo Wilikoki i hoa pili paʻa no ua kaikamahine nei. Ka Buke Moʻolelo o Hon. Robert William Wilikoki, ʻaoʻao 20
Ke manaʻo nei au ua hoʻopilikia ʻia kā ʻolua mau hōʻināʻinau ʻōlelo e kēia leo ʻolē pupuka o ke kani ʻana mai nei, e like me koʻu hoʻopilikia ʻia ʻana. He Moʻolelo no ʻIvanahō, ʻao.255
Akā, ʻaʻole nō naʻe i liʻuliʻu ma hope iho, ua ulu hou aʻela he mau kumu hoʻoulukū i nā noʻonoʻo o nā mana hoʻokele i ke Aupuni Kūikawā no ka hoʻāʻo ʻia e hoʻihoʻi hou mai i ke kūlana a me ka mana Aupuni Mōʻī. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī, ʻao.135
He helehelena kaumaha nō i ka nānā aku, i hoʻoulukū ʻia mai paha e nā kanikau ʻana no ke Aliʻi ʻAtelane, ka haku o ka hale kākela Conigaboro. He Moʻolelo no ʻIvanahō, ʻao.499
Pehea lā ka lōʻihi o nā hana hoʻoulukū a ko aloha i loko? (Pehea lā ka lōʻihi o nā hana hoʻohuhū a ko aloha i loko?) Lehua ʻĀhihi : Makakēhau…
ʻAʻohe o Pāpā hoihoi i kahi Weliweli ma ia hope iho. Aia wale nō ʻo ia a ʻike i ko Weliweli kūlana helu ʻekahi ma ka hoʻolako mai iā mākou i ka meaʻai, a laila i pau ai kona ʻano pāweo a makaʻewaʻewa paha iā ia, a hoʻomaka ai hoʻi kāna mau ʻōlelo mahalo a hoʻohanohano nō hoʻi i ke kālena o ua ʻo Weliweli. Koʻu ʻAoʻao o ke Kuahiwi, ʻaoʻao 176
Ma muli o kona hoʻokiʻekiʻe a hoʻohanohano ʻia ʻana aʻe, ua hāʻawi mai ʻo Keawenuiaʻumi i mau ʻāina nona, no laila, ua hōʻai ʻāina akula ʻo ia i kekahi poʻe o Kauaʻi, a ua nui ka poʻe Kauaʻi i hoʻopaʻa mai iā lākou iho e noho kanaka aku no Pākaʻa, no ka mea, ua ʻike lākou i kona lokomaikaʻi a me kona aloha. Moʻolelo Hawaiʻi o Pakaʻa a me Ku-a-Pakaʻa, ʻao.27
A laila, manaʻo aʻela ʻo Lāʻieikawai ua make kāna kāne, a laila, i ia manawa, hoʻomaka akula ia i ka uē paʻiāuma no kāna kāne. Ke Kaʻao o Lāʻieikawai, 23:118
...pane maila me ka pīkananā, “He aha mai nei lā kēia wahi keiki maʻi lewalewa o ka miki ʻana maila a paʻa ana i ka manu o ka waʻa; hele ma kahi ʻē! ʻAʻole ʻo ʻoe kā mākou e nānā aku ai, e kēia wahi pokeʻo iki a heha.” Huaʻōlelo Makalei