[hamani]He hoʻopuka ʻana i ke mele i haku uluwale a kepakepa ʻia ma ke kūkaʻi ʻōlelo ʻana o nā meʻe o kekahi mau moʻolelo.
Laʻana palapala:
“Eia mai kā ke kamaʻāina hana hoʻopāpā,” wahi a Kalanialiʻiloa, ke aliʻi, a paha maila ʻo ia penei, “A hua a pane, a pane mai…” Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana, 54
I ka wā a ua ʻo Kaʻehuikeawakea e piʻi aku ana i luna o ka puʻu ʻo Nounou, ua ʻike akula ʻo Kawelo iā ia a paha akula ia i ke kaikaina, iā Kamalama, i kēia paha penei… Ka Moʻolelo Hiwahiwa o Kawelo, 314
I kēia paha ʻana o Kawelo, pane akula ke kaikaina ʻo Kamalama, “Ua ʻike nō kā ʻoe he aloha wahine kou e noho aku nei nō hoʻi ʻoe, ʻo au nō ke holo e kaua me Aikāne.” Manaʻo ihola ʻo Kawelo he ʻōlelo huhū kēlā a ke kaikaina, a laila paha akula ia... Ka Hoku o ka Pakipika, 10 ʻOkakopa 1861
[hamani]He kāhea ʻana aku iā haʻi e komo mai no ka ʻai pū ʻana; he hoʻokipa ʻana aku. Moʻolelo Polenesia
Laʻana palapala:
ʻO Kawelo wale nō kēia e lohe nei i kēia leo pāheahea o ke kaikuaʻana ʻiole ona, a ua maopopo hoʻi iā ia nā mea a pau i hōʻike ʻia mai iā ia. Ka Moʻolelo Hiwahiwa o Kawelo, ʻaoʻao 219
ʻO kou keʻehi wāwae ʻana naʻe, he leo pāheahea ana ia noʻu e puka mai e like me ka leo mele. Ke Keiki Aliʻi Liʻiliʻi, ʻao. 68
[hamani]He kī ʻana ma ka pōhīnaʻi ma ka lele ʻana o ke kanaka me ke kinipōpō a i luna aku kona lima i ka hao ma ka hahau iho i ke kinipōpō ma loko o ka hīnaʻi.
"Mālia paha he ʻōlelo waha wale iho nō kā ke keiki i pālau mai nei, a ke puni wale aku nei nō kākou." Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana, ʻaoʻao 43
Eia kekahi, inā i manaʻo kekahi e ʻōlelo pū me kekahi ma nā mea ʻoiaʻiʻo, inā i like ʻole ke ʻano ma hope me ka ʻōlelo ʻana, he nui nō nā mea ma laila: he hoʻopunipuni ka mua, he wahaheʻe, he ʻalapahi, he pālau, he kūkahekahe, he palolo, he kokahe, he pahilau, a me nā mea like he nui nō. Ka Moʻolelo Hawaiʻi, 21:6
No ka panepane ʻana o ke aliʻi iā Halepāniho, no laila, ua nuha ihola ʻo ia a ʻaʻohe pane aku i ka hoʻonāulūlu mai a ke keiki. Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana, ʻaoʻao 72
A laila, manaʻo aʻela ʻo Lāʻieikawai ua make kāna kāne, a laila, i ia manawa, hoʻomaka akula ia i ka uē paʻiāuma no kāna kāne. Ke Kaʻao o Lāʻieikawai, 23:118
Ma ke kakahiaka o ka Poʻakolu iho nei, ua ʻuleu akula nā kāne, nā wāhine, a me nā keiki o Kamōʻiliʻili e walea ana i ka ʻaekai o Kapiʻolani Park no ka hāʻawi ʻana i wahi pāʻina ʻili anu. Ka Nupepa Kuokoa, 20 iulai 1878