Wehi ʻŌlelo (kāmua)

[hamani] He hoʻopio ʻana i kekahi mea e like me ke ahi. He Moʻolelo no Kamapuaʻa

[hamani] He hoʻonaninani ʻana i kekahi mea. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

Laʻana palapala:
- He hale ʻano pōhaku uinihapa kēia, a he nani nō hoʻi ʻo loko. Ua kīnohinohi ʻia nā aniani nānā o nā puka he ʻulaʻula, melemele, ʻōmaʻomaʻo, uliuli, a pēlā aku, e like nō me ko nā luakini pope a kākou e ʻike nei. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī, ʻao.69
- ʻO nā kīnohinohi i loko o kēia mau keʻena he kū maoli nō i ka nani, a he wahi kūpono loa i ka poʻe mākaʻikaʻi e hele ai e ʻike maka. He Moʻolelo Pōkole, (5/5/1887:34), ʻao.21
- Ua ʻano like me nā hale pule i kīnohinohi ʻia. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

[hamani] He nou ʻana i kekahi mea.

Laʻana palapala:
- ʻAʻole i liʻuliʻu, hōʻea aʻela ka waʻa i Hāna. I ka pae ʻana aku o ka waʻa ma Lehoʻula, lele ʻo ʻAiʻai i lalo me ʻekolu pōhaku e kīpehi iā Koʻona. ʻAiʻai, ʻaoʻao 27

[hamani] He hoʻopuka ʻana i nā ʻōlelo manaʻo ikaika. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

Laʻana palapala:
- Ka mea nāna e kīpehi mai i nā ʻōlelo e sila iho ma ka puʻuwai. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

[hamani] He kanu ʻana a lū ʻana paha i ke kīpulu ma ka mahina ʻai i mea e momona ai ka lepo.

Laʻana palapala:
- A ʻo ia mauʻu nō, kīpulu ʻia akula nō ma ia mākālua, a mau nō ka wai o ka mākālua, a ʻoi loa aʻela ka ulu o nā mea kanu a pau mai ʻō a ‘ō, a hāʻawi i ka wai kaua mea ʻo ka ulu palena ʻole o ka ʻai. Huaʻōlelo Makalei

Lepe Kumuhana: mahi ʻai

[hamani] He noi ʻana me ka ikaika loa; he hoʻokikina; he paipai ikaika. Puke Wehewehe Hou

Laʻana palapala:
- No laila i hoʻoholo koke ai ʻo ʻAiwohikupua i ʻōlelo ʻae ma muli o ke koi a ua wahi kanaka nei. Ke Kaʻao o Lāʻieikawai, ʻao.949

[hamani] He koi hoʻomano; he paipai mau me ka ikaika. Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana

Laʻana palapala:
- He aliʻi kālaiʻāina naʻauao maoli nō ʻo Paiʻea Laninuimehameha, a ma muli nō o ia ʻike kilo kālaiʻāina, ua ʻae akula ʻo ia i kēia manaʻo koikoi kaua a kona mau aliʻi. He Moʻolelo Kaʻao no Kekūhaupiʻo, 148:230
Pilina:
- Huaʻōlelo pili: koi.

[hamani] He kau ʻana i ka mahiole ma ke poʻo. He Moʻolelo Kaʻao no Kekūhaupiʻo

Laʻana palapala:
- Kākua nā pūʻali, hume nā malo, uhi nā ʻahuʻula, kōkī nā mahiole. Hawaiian Dictionary (Pukui & Elbert), kōkī

Lepe Kumuhana: aliʻi

[hamani] He huki a kaualakō ʻana i kekahi mea.

Laʻana palapala:
- A i ke ahiahi o ka lua o ka lā, mālie ihola ka makani, a pohu loa ihola ka waʻapā. A laila, kiʻi maila nā kahu ma nā waʻa kaulua, a hoe ʻia akula me ke kolo ʻia a kū i Kailua. Kumu ʻUlu, Helu 46-I:3:08, ʻaoʻao 211
- Ma kēia holo ʻana ua ʻike akula mākou i kekahi moku nui e kolo ʻia ana a hiki aku i kekahi uapo, alaila huki ʻia aʻe ka uapo i luna, a i ʻole, wehe ʻia paha e like me ka puka pā, a laila holo aku ka moku a puka ma kēlā ʻaoʻao. He Moʻolelo Pōkole, 7/13/1887, ʻaoʻao 127

[hamani] He kāpī ʻana; he lū ʻana i ka paʻakai ma luna o ka meaʻai e like me ka iʻa maka. Puke Wehewehe Hou

Laʻana palapala:
- Kōpī wale nō i ka iʻa a ʻeu nō ka ilo. ʻŌlelo Noʻeau, 1852
- Ma mua o ke komo ʻana o ka poʻe i loko o ka hale, ʻo ia hoʻi, ʻo ka poʻe i hele i ka hoʻolewa, ʻā, kōpī ʻia ka poʻe a pau i kēia wai paʻakai. He Moʻolelo no Kapaʻahu, ʻao.34

[hamani] He huki o ke au o ke kai me ka ʻāwīwī a ikaika. Lehua ʻĀhihi : Makakēhau…

Laʻana palapala:
- Ua loaʻa akula ʻo ia i ka wiliau a kōʻie ʻia akula i loko. Lehua ʻĀhihi : Makakēhau…

Lepe Kumuhana: ao kūlohelohe

[hamani] He kani ʻana na ka waha ma ke ʻano kūpono ʻole e haʻi kohu ʻole ana i kekahi manaʻo me he leo ala o ka manu ʻalae ka pupuka ke hoʻolohe aku. Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana

Laʻana palapala:
- ʻAʻohe kā hoʻi i loaʻa kāu, koʻukoʻu ʻē kou waha i ko mākou kaena. Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana, ʻaoʻao 81
- I nehinei, e koʻukoʻu wale mai ana ʻo ia i ka nani o kona paikikala hou. Moʻolelo Hawaiʻi o Kalapana

[hamani] He ʻoki ʻana i ke kumu lāʻau a hina. He Moʻolelo Kaʻao no Kekūhaupiʻo

Laʻana palapala:
- A hele loa akula lākou ā Keomo, kua ihola i ka niu ma laila a pepehi akula i ko Kamehameha kānaka ā make, a make no hoʻi kekahi o lākou i ko Kamehameha poʻe kānaka. Ka Moʻolelo Hawaiʻi, ʻao.60
- He nui nā kānaka i piʻi aku i ke kuahiwi no ka ʻohi ʻana i ke kumulāʻau ʻiliahi. A hōʻole akula ʻo Kamehameha iā lākou i ke kua iho ʻana i nā kumulāʻau ʻōpiopio i ʻole e pau ai nā kumu ʻiliahi a pau i ka make. ʻO Kamehameha Nui, ʻao.100

[hamani] He hoʻopuka nui loa i ka ʻōlelo ma ʻō aku o ka mea e pono ai ke kaʻa ʻana o ka ʻike.

Laʻana palapala:
- He makehewa paha ke kualehelehe hou ʻana aku i ia mau mea i hala. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

Lepe Kumuhana: lawena kanaka

[hamani] He huli ʻana i kekahi mea ma ka hoʻohuli pau loa ʻana i nā ukana a huʻe ʻia nā mea a pau i ʻole ia mea e hala i ka maka.

Laʻana palapala:
- Ua ʻimi a ua kuekaʻa ʻia ma nā ʻano a pau ko Iosepa Nāwahī moʻolelo. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

[hamani] He kāhea ʻana ma ka leo nui.

Laʻana palapala:
- ʻAluheʻe aku, ʻaluheʻe mai nā ʻaluʻalu o ua mau wahi kānaka nei, a noke hou maila lāua i ke kūhea iā Hiʻiaka e kiʻi aku e hoʻōla hou iā lāua. Ka Moʻolelo o Hiʻiakaikapoliopele, ʻaoʻao 119
- I loko o kēia manawa, lohe pono loa akula ke aliʻi nui o Molokaʻi i kēia leo, a laila, hoʻōki aʻela ke aliʻi i ka ʻaha i lohe ʻia aku ai ka ʻōlelo a kēia kanaka malihini e kūhea nei… Ke Kaʻao o Lāʻieikawai, ʻaoʻao 211
- Me nā leo uē e kūhea mai ana. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

[hamani] He kī i ke kinipōpō pōhīnaʻi a komo i ka hīnaʻi me ka pā ʻole i ka hao a papa hīnaʻi.

Lepe Kumuhana: haʻuki pōhīnaʻi

[hamani] He hoʻolaha ʻana i kekahi ʻano ʻike hou i ka lehulehu; he hoʻolaha ʻana i ia ʻano ʻike hou ma ka leo nui.

Laʻana palapala:
- E kūkala aʻe i kumukānāwai hou. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī
- Kūkala akula a puni ʻo Lānaʻi. Lehua ʻĀhihi : Makakēhau…
- Ua kūkala aʻela lāua me ka leo nui hilahila ʻole. Lehua ʻĀhihi : Makakēhau…

[hamani] He hoʻokaʻaʻike ʻana i waena o ʻelua a ʻoi hoa ʻōlelo.

Laʻana palapala:
- He ʻoiaʻiʻo ma nā kūkaʻi ʻōlelo ʻana a lāua, ua hoʻomaopopo koke ihola nō ʻo ia he wahine ʻōpio kēlā i hoʻonaʻauao kiʻekiʻe loa ʻia. Ka Buke Moʻolelo o Hon. Robert William Wilikoki, 3:20
- Ka mōakāka a me ka mohala maikaʻi o kona noʻonoʻo a me kāna mau kūkaʻi ʻōlelo ʻana. Ka Puke Moʻolelo o Hon. Iosepa K. Nāwahī

[hamani] He hoʻohina ʻana i kekahi mea, ʻo ka maʻamau, ma ka pahu a huki ʻana paha.

Lepe Kumuhana: pōpeku

No «hamani»

Nā Mea ʻĒ Aʻe